نرخ برابری واحد پول در بازار کشورهای مختلف به منظور سنجش قدرت خرید بررسی می شود اولین بار توسط مجله اکونومیست مطرح شد.
از آنجا که درک مفاهیم اقتصادی برای بسیار از مردم دشوار است، اقتصاددانان یک شاخص جالب و غیر رسمی، اما در اکثر مواقع دقیق را به عنوان «شاخص بیگ مک» ارایه دادند.
شاخص بیگ مک چیست؟
همان طور که قبل‌تر به آن اشاره کردیم با توجه به مفاهیم پیچیده اقتصادی، این شاخص در سال 1986 میلادی توسط اکونومیست برای اندازه گیری نرخ برابری ارزها معرفی شد. بیگ مک یکی از ساندویچ های بزرگ و محبوب، همبرگری است که در فروشگاههای مک دونالد در سراسر دنیا سرو می شود و این شاخص راهی است غیر رسمی برای سنجش برابری قدرت خرید دو واحد پول که از طریق آن می توان به نرخ برابری واحد پول در بازار کشورهای مختلف دست یافت. این شاخص بر مبنای برابری قدرت خرید عمل می کند
بیگ مک: سنجش قدرت خرید
یک فرد امریکایی را تصور کنید که 50 دلار در جیبش دارد، با این مقدار در کشور خودش کار خاصی نمی‌تواند انجام دهد ولی در صورتی که این پول را به ریال تبدیل کند، یک روز لوکس و رویایی را در تهران می‌تواند تجربه کند.
محاسبه نرخ واقعی ارز به وسیله شاخص بیگ مک
فرض کنید قیمت دلار امروز 60 هزار تومان باشد. آیا از نگاه امریکایی‌ها یک گوشی موبایل هزار دلاری گران است؟ اگر بگویید این گوشی 1000 دلاری 60 میلیون ارزش دارد، پس گران است، درک اشتباهی است، چون دستمزدها و مخارج روزانه امریکایی‌ها با ما متفاوت است، پس برای اطمینان از گران بودن و مقایسه کالاها به شاخص بیگ مک مراجعه می‌کنیم.
ما در ایران بیگ مک نداریم پس چگونه این شاخص را حساب کنیم، برای رسیدن به این موضوع می‌توانیم شبیه‌ترین ساندویچ به بیگ مک را ملاک قرار دهیم.
حال بیایید فرض کنیم، قیمت یک برگر دوبل در تهران 60 هزار تومان باشد، و میانگین قیمت یک بیگ مگ در امریکا 7 دلار، برای مقایسه این دو قیمت، می‌توان نرخ واقعی دلار را 8500 تومان ارزش گذاری کرد، نه 60 هزار تومان!
تبدیل دستمزد بین کشورها با شاخص بیگ مک
فردی که در سوئیس ماهانه 5 هزار دلار درآمد دارد، در صورت مهاجرت به آرژانتین و کاهش درآمدش به 2500 دلار، همچنان از نظر اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار خواهد داشت، زیرا هزینه‌ها زندگی در آرژانتین پایین‌تر و قدرت خرید بیشتری با همین درآمد خواهد داشت.
شاخص بیگ مک فرمول مسافران برای بررسی هزینه زندگی
شاخص بیگ مک برای مسافران ابزار بسیار کاربردی می‌باشد، به عنوان مثال در صورتی که قصد سفر به کشور آلمان را داشته باشید، و هزینه بیگ مک در آنجا 5.5 دلار باشد، حال این قیمت در مقایسه به کشور شما و یا کشورهای دیگر هزینه بالاتری داشته باشد، می‌توان این انتظار را داشت که هزینه زندگی در آلمان بیشتر است.
چرا شاخص بیگ مک مورد اعتماد است؟
شرکت مک دونالد برای تعیین قیمت ساندویچ‌های خود تحقیقات گسترده‌ای انجام می‌دهد. که عوامل مختلف اقتصادی مانند، قیمت مواد اولیه، اجاره مکان و دستمزد نیروی کار پرداخته و قیمتی متناسب با قدرت خرید هر کشور را ارائه می‌دهد، پس می‌توان از این شاخص هر چند غیر رسمی ولی معتبر برای محاسباتمان استفاده کنیم.
خلاصه مطالب در رابطه با شاخص بیگ مک
- شاخص بیگ مک توسط مجله اکونومیست مطرح شد و با توجه به اینکه شرکت محاسبه دقیق توسط شرکت مک دونالد در هر کشور انجام می‌شود، می‌توان به آن اعتماد کرد.
- با شاخص بیگ مک می‌توان به درک درستی از هزینه زندگی در کشورهای مختلف رسید.
- با شاخص بیگ مک می‌توانید از میزان ارزشمندی حقوق در کشورهای مختلف مطلع شوید.